PL / EN / UA
PL
  • EN
  • UA

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w pytaniach i odpowiedziach – cz. 1

O nas
Prawo spółek i M&A

Chociaż spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.) jest najczęściej wybieraną przez polskich przedsiębiorców spółką handlową, przepisy regulujące jej funkcjonowanie w dalszym ciągu mogą sprawiać trudności w praktycznym zastosowaniu. Zatem naturalnym jest, że osoby planujące założyć lub prowadzące spółkę z o.o. mogą mieć wątpliwości i pytania.

Podstawowe informacje o spółce z o.o. przedstawiliśmy w naszym „Krótkim przewodniku”, zatem jeśli jeszcze go nie czytaliście, gorąco do tego zachęcamy.

W dzisiejszym artykule odpowiemy na najczęstsze pytania dotyczące spółki z o.o., jakie zadają nam przedsiębiorcy, z którymi współpracujemy.

Liczymy, że odpowiedzi te pomogą rozwiać niejasności, jakie można napotkać w toku zarządzania tą spółką lub na etapie podejmowania decyzji o jej założeniu.

Czy spółka z o.o. jest osobą prawną?

Tak, spółka z o.o. posiada osobowość prawną, czyli jest bytem odrębnym od jej wspólników. Oznacza to, że może ona we własnym imieniu nabywać prawa (np. własność nieruchomości), zaciągać zobowiązania (np. brać kredyty) czy występować jako strona w procesach sądowych.

Spółka z o.o. staje się osobą prawną od chwili jej wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Jakie są zalety spółki z o.o.?

Największą zaletą spółki z o.o. jest to, że wspólnicy nie odpowiadają własnym majątkiem za jej zobowiązania. Jeżeli długi spółki przewyższają jej majątek, wspólnicy mogą stracić wyłącznie wkłady, które wnieśli do spółki na pokrycie udziałów. Wierzyciele spółki nie mogą zaspokoić się z majątku osobistego wspólników.

Do zalet spółki z o.o. można również zaliczyć elastyczność funkcjonowania. Może ona mieć dowolną liczbę wspólników, którzy mogą ukształtować umowę spółki według swoich potrzeb oraz wpływać na kluczowe decyzje dotyczące jej działalności poprzez zgromadzenie wspólników.

Jakie są wady spółki z o.o.?

Jedną z największych wad spółki z o.o. są koszty jej założenia, prowadzenia i zamknięcia. Spółka musi bowiem ponosić opłaty notarialne i sądowe, a także koszty prowadzenia pełnej księgowości.

Wadą spółki z o.o. jest również formalizm oraz ciążące na niej obowiązki rejestrowe i sprawozdawcze. Spółka musi zgłaszać zmianę swoich danych do Krajowego Rejestru Sądowego oraz regularnie składać roczne sprawozdania finansowe.

Jak założyć spółkę z o.o.?

Spółkę z o.o. można założyć na dwa sposoby – tradycyjnie u notariusza lub elektronicznie poprzez system S24. Spółka z o.o. powstaje z chwilą wpisania jej do Krajowego Rejestru Sądowego, zatem po zawarciu umowy spółki konieczne jest złożenie wniosku o wpis do KRS. W przypadku spółki założonej tradycyjnie, wniosek należy złożyć przez Portal Rejestrów Sądowych, natomiast w przypadku spółki założonej elektronicznie – poprzez system S24.

Czym jest spółka z o.o. w organizacji?

Spółka z o.o. w organizacji powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki przez wspólników i istnieje do chwili wpisania jej przez sąd do Krajowego Rejestru Sądowego. Chociaż spółka z o.o. w organizacji nie posiada osobowości prawnej, może już w ograniczonym zakresie prowadzić działalność.

Co wspólnik może wnieść do spółki z o.o.?

Zakładając spółkę z o.o. lub przystępując do już istniejącej, wspólnik jest zobowiązany do wniesienia wkładu na pokrycie obejmowanych udziałów. Wkład może być pieniężny lub niepieniężny (tzw. aport). Aportem może być zarówno ruchomość (np. samochód), jak i nieruchomość (np. lokal użytkowy, który zostanie przeznaczony na siedzibę spółki).

Aportem do spółki z o.o. nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy bądź usług.

Uwaga: świadczenie pracy lub usług może stanowić wkład niepieniężny do prostej spółki akcyjnej, o czym pisaliśmy w jednym z naszych artykułów.

Czy można sprzedać udziały w spółce z o.o.?

Tak, udziały w spółce z o.o. są zbywalne.

Umowa spółki może jednak przewidywać pewne ograniczenia w tym zakresie. Na mocy umowy spółki może być wprowadzone np. prawo pierwszeństwa nabycia udziałów, prawo pierwokupu czy obowiązek uzyskania zgody spółki.

Przed sprzedażą udziałów należy zatem przeanalizować umowę spółki pod kątem istniejących ograniczeń.

Czy spółka z o.o. ponosi odpowiedzialność do wysokości kapitału zakładowego?

Nie, wysokość kapitału zakładowego spółki z o.o. nie ma żadnego związku z jej odpowiedzialnością za zobowiązania wobec wierzycieli. Spółka odpowiada zatem za długi całym swoim majątkiem.

Kto podpisuje dokumenty w imieniu spółki z o.o.?

Co do zasady, spółkę z o.o. reprezentuje zarząd i to ten organ w jej imieniu podpisuje dokumenty – zgodnie z obowiązującymi w spółce zasadami reprezentacji.

Jak wyjaśnialiśmy w jednym z artykułów – w przypadku zarządu wieloosobowego może obowiązywać wymóg współdziałania członków zarządu przy reprezentowaniu spółki. Wówczas każdy dokument powinien być podpisany przez dwóch lub więcej członków zarządu – zgodnie z zasadami przyjętymi w umowie spółki.

Czynności z zakresu prawa pracy za spółkę może dokonać inna, wewnętrznie wyznaczona do tego osoba (m.in. zawrzeć umowy u pracę).

Zarząd może także ustanowić dla spółki prokurenta, który będzie mógł reprezentować spółkę we wszystkich czynnościach sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Zależnie od treści umowy spółki – może on mieć uprawnienie do działania samodzielnego lub wspólnie z członkiem zarządu.

Zarząd może także ustanowić pełnomocnika dla spółki, który również będzie mógł działać w jej imieniu – w zakresie, jaki będzie wynikał z pełnomocnictwa.

Szczególny przypadek reprezentacji spółki z o.o. zachodzi w przypadku, gdy spółka ta chce zawrzeć umowę z członkiem swojego zarządu. Wówczas spółkę powinna reprezentować rada nadzorcza lub szczególnego rodzaju pełnomocnik, powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Temu zagadnieniu poświęciliśmy osobny artykuł – zachęcamy do lektury.

Kto wybiera członków zarządu w spółce z o.o.?

Co do zasady, członkowie zarządu w spółce z o.o. są powoływani i odwoływani przez zgromadzenie wspólników w drodze uchwały podejmowanej przez ten organ.

Umowa spółki może jednak przekazywać to uprawnienie radzie nadzorczej. Uprawnienie do wyboru członka zarządu może być także rodzajem uprzywilejowania udziałów – wówczas prawo to będzie miał ten wspólnik, który owe udziały posiada. Wybór zarządu może być także uprzywilejowaniem osobistym, przyznanym konkretnemu wspólnikowi.

Powyższe zasady można dowolnie łączyć, przewidując np. w umowie spółki, że:

  • jednego członka zarządu wybierają wspólnicy w drodze podjęcia uchwały,
  • drugiego członka zarządu wybiera rada nadzorcza,
  • trzeciego członka zarządu wybiera wspólnik posiadający uprzywilejowane udziały,
  • zaś czwartego – wskazany imiennie wspólnik, posiadający uprawnienie osobiste.

Jakie obowiązki ma zarząd w spółce z o.o.?

Kompetencje zarządu w spółce z o.o. można podzielić na dwa rodzaje:

  • prowadzenie spraw spółki (stosunki wewnętrzne) oraz
  • reprezentowanie spółki (stosunki zewnętrzne).

Zapraszamy do lektury naszego artykułu, w  którym bardziej szczegółowo przedstawiliśmy uprawnienia i obowiązki zarządu w spółce z o.o.

Czy spółka z o.o. musi mieć prezesa zarządu?

Nie, przepisy nie przewidują obowiązku powoływania w spółce z o.o. prezesa zarządu. Tym samym, wszyscy członkowie zarządu mogą posiadać status członków zwykłych oraz mogą przysługiwać im jednakowe uprawnienia.

Podsumowanie

Przepisy regulujące zasady funkcjonowania spółki z o.o. mogą budzić wątpliwości zarówno u jej wspólników, jak i członków organów spółki. Aby podjąć świadomą decyzję o założeniu spółki z o.o., przystąpieniu do niej, jak i sprawnym zarządzaniu, warto poszerzać swoją wiedzę oraz korzystać ze wsparcia doświadczonych doradców.

Dzisiejszy artykuł zdecydowanie nie wyczerpuje wszystkich pytań, z jakimi na co dzień się mierzymy, zatem już dziś możemy zapowiedzieć, że powstanie jego część druga.

Jeżeli masz dodatkowe pytania, wątpliwości lub potrzebujesz bardziej szczegółowych informacji dotyczących spółki z o.o., zapraszamy do kontaktu i skorzystania z porad naszego zespołu specjalistów.